Galatasaray Spor Kulübü, adını Galatasaray Lisesi’nden (Mektebi Sultani) almıştır. II. Beyazıt tarafından 1481’de faaliyete geçirilen okul, adını kurulduğu yerden alır ve “Galata Sarayı” olarak bilinmeye başlar. Okul modern konumuna 1 Eylül 1868’de Sultan Abdülaziz’in saltanat yıllarında modern haline kavuşur. Okul’un modernizasyonuyla birlikte, ülkede modern anlamda ilk sportif faaliyetler başlamış olur. Beden Eğitimi dersi müfredata konur. Bu atılımlar o yıllarda bir devrim özelliği taşımaktadır. Öğrenciler, modern bilgi ve aletler eşliğinde çalışarak sportif açıdan gelişirken, öğrenciler için 1870 yılında Kağıthane’de antrenman şenliği düzenlenir. Bu etkinlikte dereceye giren sporcular çeşitli ödül ve madalyalar kazanır.
Yabancı Kulüpler
1901 yılında, James Lafontaine ve Horace Armitage, Rum ve İngilizlerden oluşan Kadıköy Futbol Kulübü’nü kurdular ama 1903’te takımdaki İngilizler ile çeşitli sorunlar nedeniyle ayrılarak Moda Kulübü’nü kurmuşlardır. 1904 yılında bu kulüpler, Imogen, Elpis, Strugglers kulüpleriyle anlaşarak, bugünkü Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadı’nın olduğu yerde bulunan “Union Club-İttihat Spor” sahasında mücadele etmeye başlamışlardır. Görüldüğü üzere bu takımlar yabancı ya da azınlık takımlarıdır. Türk olmayan ekiplerin gerçekleştirdikleri futbol karşılaşmaları, Galatasaray Lisesi öğrencilerini hem ilgisini çeker hem de çok üzer. Artık onların amacı, kendi futbol kulüplerini kurmak, sevdikleri bu oyunla yabancılarla mücadele etmektir.
Kuruluş Yılları
O yıllarda Osmanlı’da cemiyetler kanunu olmadı için Galatasaray 1912 yılında çıkarılan cemiyetler kanunu ile tescillenmiştir. Takımın kurucuları, Ali Sami Yen, Reşat Şirvani, Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver, Pol Bakiç, Tahsin Nahit, Boris Nikolof, Emin Bülent Serdaroğlu, Bekir Sıtkı Bircan, Asım Sonumut, Celal İbrahim ve Kamil Ulus Bey’dir. Takımın o yıllarda rengi bilinenin aksine kırmızı-beyazdı ancak dönemin yönetim ve genel kültür anlayışı bu renge kuşkuyla yaklaşmış kullanılmasına cevaz vermemişti. Takım bu sayede bugün kullanılan sarı-kırmızı renklerine kavuşmuştur. Galatasaray sarı-kırmızı formayı ilk defa 6 Aralık 1908 günü Barhau takımıyla yapılan maçta giyer. Bu, zafer yıllarının başlangıcı ve ilk adımıdır. Takım, 1908-1909 sezonunda ilk şampiyonluğuna ulaşır. Şampiyonluk yolunda son maçta İmogen‘i 11-0 yenen Galatasaray şampiyon olan ilk Türk takımı olarak adını Türk Futbol Tarihi’ne altın harflerle yazdırmıştır.
Profesyonellik Öncesi Dönem
1905 senesinde kurulan Galatasaray, varlığını devam ettiren diğer takımlara bakıldığında ilk Türk futbol takımıdır. Profesyonellik öncesi yıllarda, İstanbul Ligi, Cuma Ligi, Pazar Ligi gibi farklı isimlerle anılan lig maçlarında Galatasaray, o dönemin diğer takımları olan Altınordu İdman Yurdu, Moda, Fenerbahçe ve Beşiktaş’la birlikte karşılaşmalar yapmış ve birçok kez şampiyonluğa ulaşmıştır. Bu dönemde kazanılan kupalardan biri de 1928 yılında gerçekleştirilen Gazi Büstü Kupası. Gazi Büstü, Mustafa Kemal Atatürk hayattayken adına düzenlenen ilk ve tek kupadır. Fenerbahçe’yi 4-0 yenen Galatasaray kupayı müzesine götürmüştür. Bu büst, yılda bir defa, 10 Kasım günleri yapılan anma törenlerinde kullanılmaktadır.
